Ojcowski Park Narodowy zmieniał się przez dziesiątki lat. Niektóre obiekty takie jak zakład sanatoryjny Goplana znajdujący się na jego terenie nie przetrwały do dziś. Warto cofnąć się w czasie, aby spojrzeć, jaki Ojców odwiedzali ludzie żyjących w poprzednich wiekach.
Nieistniejący już zakład wodoleczniczy Goplana z 1894 roku, budynek został rozebrany tuż przed II wojną światową
W Ojcowie zakład hiropatyczny Gopalna zbudowany na wzór najlepszy tego rodzaju zakładów zagranicznych, posiłkuje się wodą źródlaną nie zawierającą zgoła żadnych ani przemieszek szkodliwych, ani bakterii chorobotwórczych, mającą równą zawsze temperaturę od 6 do 7 stopni a ogrzewaną w kotłach cyrkulacyjnych najnowszego systemu do 60 stopni. Z kotłów przechodzi woda rurami galwanizowanymi do dwóch obszernych zbiorników metalowych, jednego z zimną, drugiego z gorącą wodą, umieszczonych na wysokości 40 stóp. Z tych zbiorników prowadzą rury wody do kąpieli, do których służą nowe, każda w oddzielnym pokoju umeblowanych. (…) Oprócz tych kąpieli w Goplanie urządzono na rzece letnie łazienki i kąpiele faliste.
W zakładzie hidropatycznym Goplana jest dla kuracjuszy 48 pokoi obszernych, widnych, z hermetycznymi piecami berlińskimi, wentylacją, werandami i balkonami, wykwitnie umeblowanych z łóżkami o materacach sprężynowych, pościelą i bielizną webową, po cenie 20 rs. za pokój miesięcznie.
Orkiestra grywa dwa razy dziennie po parę godzin. Bale, reuniony z tańcami dwa razy tygodniowo. Teatry i koncerty osób przyjezdnych. Miejscowy teatr amatorski. Czytelnia gazet i pism periodycznych. Dwa fortepiany. Stolik do kart i szachów. Wypożyczalnia książek, gimnastyka, kręgielnia, strzelnica, teren dla rowerów, Lawn-Tennis, krokiet a na miejscowym jeziorku i rzece Prądniku łódki.
W okolicy Kaplicy na Wodzie
Zdjęcie wskazuje, że w okolicy kaplicy znajdował się rozległy staw. Niegdyś budynek był łazienkami sanatoryjnymi. Został przerobiony na początku XX wieku na obiekt sakralny. Niedaleko kaplicy znajdowała się nieduża zapora, która spiętrzała wodę Prądnika. Tworzyło się tam jeziorko, która stanowiło dodatkową atrakcję dla kuracjuszy.
Zakład kąpielowy w Ojcowie, a teraz kaplica na Wodzie
Brama Krakowska ponad sto lat temu
Z pamiątek historycznych zasługuje na uwagę Zamek króla Kazimierza i przy nim baszta obronna z ciosowego kamienia, dominująca na wieży zamkowej przy wjeździe jak również grota, w której przebywał król Łokietek z wojskiem i świtą.
Ruiny zamku w Ojcowie